اوت کوتور (فرانسوی: Haute Couture) با تنفط فرانسوی (با تلفظ اوت کوتوغ) اصطلاح فرانسوی مى باشد. اوت (Haute) به معنای بالا و عالى رتبه (high) یا زیبا و خوش طرح (elegant) است. کوتور (Couture) به معنای دوختن ، دوزندگى است، ولى اوت کوتور در دنیا مد به عنوان معرفى کسب و کار در زمینه طراحی ، تولید و فروش پوشاک های زنانه سفارشی مرغوب با کیفیت بسیار بالا شناخته مى شود.
در دنیا مد لباس هاى اوت کوتور به عنوان دوخت سفارشی خاص ترین و معتبر ترین در این عرضه در سراسر جهان محسوب می شوند و بسیار گران قیمت مى باشند، نه تنها برای مشتریان بلکه برای سازندگان بسیار پر هزینه هستند.
هر خانه مدى که به عنوان یک خانه اوت کوتور (a haute couture house) در این کسب و کار مطرح مى شود، باید جزء اتاق سندیکای اوت کوتور (Chambre syndicale de la haute couture) در پاریس باشد، که توسط وزارت صنایع فرانسوی تنظیم شده است، که این اتحادیه یا سندیکای در سال ١٨٦٨ میلادى تأسیس شده است و اعضای این اتحادیه تصمیم می گیرند که آیا مزون فشن (خانه مد) را به عنوان یک مزون اوت کوتور که نمادى از کیفیت بالا و پیشرو در جامعه متمایز است، پذیرند یا خیر. فقط کسانی توسط اتحادیه پذیرفته شده، مجاز به خلق آثار و مجموعه هاى لباس خود به عنوان یک مزون اوت کوتور می باشند.
به این صورت که باید یک کارگاه یا آتلیه (atelier) در پاریس داشته باشند و حداقل پانزده کارمند با بیست کارمند فنی تمام وقت در آن مشغول به کار باشند. براى ارائه مجموعه خود (دو بار در هر سال در ماه ژانویه و جولای) باید در هر فصل مجموعه اى حداقل پنجاه طرح اولیه را برای روز و شب داشته باشند که این مجموعه باید به طور انحصاری و سفارشى ساخته شده باشد. مجموعه لباس هاى اوت کوتر که در هفته مد (fashion week) ارائه مى شوند به عنوان نمادى مد پیشرو خانه هاى مد اوت کوتور مى باشند، که باید منحصر به فرد و داراى خلاقیت و نوآورى باشند و مزون ها از همین مجموعه ها براى دوخت لباس هاى مشترهاى خصوصى خود استفاده مى نمایند.
این سندیکا شامل ١٨ عضو از جمله برند هاى مشهورى مانند کوکو شَنل (Coco Chanel)، کریستین دیور (Christian Dior)، ژیوانشی (Givenchy)، ژان پل گوتیه (Jean Paul Gaultier) و پیر کاردن (Pierre Cardin) مى باشند. خانه هاى اوت کوتور بیش از یک میلیارد دلار سالانه فروش دارند و نزدیک به ٥٠٠٠ پرسنل و کارمند از جمله ٢٢٠٠ دوزنده را شامل مى شوند. کارکنان معمولاً دوزندگان در زمینه بخصوصى همچون پارچه، دکمه ها، کفش ها و غیره تخصص دارند. قبل از جنگ جهانی دوم ٣٥.٠٠٠ نفر در خانه های اوت کوتور مشغول به کار بودند.
اعضای مهمان دراوت کوتور :
همانطور که قبلاً اشاره کردیم مزون ها (خانه هاى مد) محدودى جز اوت کوتور هستند، که می توانند لباس های گران بها و خاص را طراحى نمایند، البته این اتحادیه شامل اعضاى دیگر هم مى شود که به اصطلاح به عنوان عضو مهمان شناخته مى شوند، که نباید آن ها را با اعضای اتحادیه اوت کوتور اشتباه گرفته شوند. آنها به طور کامل تمام امتیازات اعضاى اتحادیه اوت کوتور پاریس را دارا مى باشند ، در صورتى که مزون (کارگاه) آن ها خارج از پاریس واقع مى باشد و خارج از فرانسه در این صنعت به فعالیت مى پردازند ، که عبارتند از والنتینو (Valentino)، آرمانی (Armani) و ایلی صعب (Elie Saab)، ورساچه (Versace) مى باشند. البته برند هاى مشهور و سرشناسى همچون هرمس (Hermès) و لویی ویتون (Louis Vuitton) با اینکه قابلیت این را دارند که جزء اعضاى اتحادیه اوت کوتور باشند، ولى تصمیم گرفتند خارج از این حوزه به کار خود در زمینه طراحى و مد ادامه دهند.
بنیان گذار اوت کوتور :
طراح سر شناس انگلیسى چارلز فردریک ورث (Charles Frederick Worth) به عنوان بینان گذاراوت کوتور شناخته شده است. در ابتدا واژه اوت کوتور مختص آثار چارلز فردریک ورث بود که در قرن ١٩ میلادى در پاریس تولید مى شد.
او اولین فروشگاه بزرگ مد را در سال ١٨٥٧ میلادى تاسیس کرد و اولین کسی بود که از مجسمه هاى مانکن در ویترین ها برای نمایش استایل (سبک) لباس ها گران بها خود استفاده نمود.
همسر ناپلون سوم شاهزاده فرانسه اوجینى (Eugénie de Montijo) ، شاهزاده اتریشى پائولین فون متریریچ (Pauline von Metternich) و الیزابت ملکه اتریش (Elisabeth of Austria) از مشتریان او بودند.
طرز دوخت لباس هاى اوت کوتور براى مشترى :
در اصل اوت کوتور طراحی و دوخت لباس هاى خاص برای مشتریان خصوصی به صورت پرو در چند مرحله مى باشد. در اوت کوتور لباس ها براى هر مشترى از ابتدا مطابق با اندازههای مشترى دوخته و پرو مى شود، به این معنا که باید تمامى آن از ابتدا تا انتها کار دست و دست دوز باشد، که توسط دوزندگان با تجربه و توانا با استفاده از تکنیک های خاص و ویژه که بسیار زمان بر است دوخته مى شود. در ضمن این لباس ها از مرغوب ترین و گران ترین پارچه ها با کیفیت دوخت بالا و دقت بسیار زیاد در تمامى جزئیات تهیه مى شود.
معمولاً براى تهیه ى هر لباس حدود ١٠٠ تا ٤٠٠ ساعت کار مى برد، که مبلغ هر لباس از ١٠.٠٠٠ تا ١٠٠ هزار دلار مى باشد. قیمت یک کت و شلوار دست دوز اوت کوتور از ١٦.٠٠٠ دلار و یک لباس شب اوت کوتور از قیمت ٦٠.٠٠٠ دلار شروع می شود.
امروزه تنها ٢٠٠٠ خانم در جهان لباس های اوت کوتور را خریداری می کنند، که ٦٠ درصد آن آمریکایی هستند و فقط ٢٠٠ مشتری آن به صورت ثابت هستند. اغلب طراحان لباس های اوت کوتور خود را براى تبلیغات به ستاره های فیلم و یا دیگر شخصیت های مشهور (Celebrities) قرض می دهند تا در مراسم هاى خاصى همچون اُسکار (Oscars) بپوشند.
با وجود بازار کوچک این کسب وکار طراحان عمدتاً از فعالیت هاى اوت کوتور همایت می کنند، زیرا باعث اعتبار و کمک به فروش بیشتر و عمچنین بازاریابى دیگر محصولات آن ها از جمله عطر، لوازم آرایشی، اکسسورى و همچنین لباس هاى آماده موجود در فروشگاه یشان مى شود.
فروش پوشاک اوت کوتور در خانه حراجى ها در مزایده ها :
خرید و فروش پوشاک ها اوت کوتور (دست دوز ) آنتیک و نو در خانه حراجى ها و مزایده ها بسیار رایج مى باشد و بیشتر لباس هایى که در خانه حراجى هاى مشهور به مزایده گذاشته مى شود پوشاک اورت کوتور مى باشند، که معمولاً به صورت مجموعه توسط خانه حراجى ها براى مزایده عرضه مى شوند.
خانه حراجى مشهور ساتبیز (Sotheby's ) بخشى (department) را جهت اوت کوتور اختصاص داده تا مزایده هایى براى فروش این لباس ها مرغوب برگزار نماید.