کسب و کار الکترونیک چیست؟

کسب وکار آنلاین (Online Business) یا کسب و کار الکترونیک (e-business) شامل هر نوع معامله و فرایندهاى تجاری یا کسب کارى به صورت آنلاین و از طریق اینترنت مى باشد.  کسب و کار الکترونیک عبارتند از خرید و فروش محصولات، خدمات به مشتریان، درگاه هاى بانکى، مدیریت کنترل تولید، همکاری با شرکای تجاری، به اشتراک گذاری اطلاعات، اجراى خدمات کارمند خودکار، استخدام و دیگر موارد مى باشد.

تجارت یا بازرگانى (Commerce) مبادله محصولات و خدمات بین شرکت ها، گروه ها و اشخاص مى باشد و به عنوان یکی از فعالیت های مهم هر کسب و کار در نظر گرفته مى شود.   

تجارت الکترونیک (کسب و کار الکترونیک) انجام تجاری در اینترنت است. تجارت الکترونیک (Electronic commerce) با بهره گیرى و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) تمرکز دارد، تا به این وسیله فعالیت خارجى و روابط کسب و کار را با افراد، گروه ها و سایر شرکت ها دیگر  را میسر نماید، در ضمن کسب و کار الکترونیکی به توسعه اینترنت نیز کمک می کند.  اصطلاح تجارت الکترونیک توسط تیم بازاریابی و اینترنت آی بی اِم (IBM) در سال ١٩٩٦ میلادى معرفى شد.

تفاوت تجارات الکترونیک و کسب و کار الکترونیکى: 

تجارت الکترونیک (e-commerce)و کسب و کار الکترونیکی (E-business) مشابه هستند، تجارت الکترونیک به خرید و فروش محصولات آنلاین اشاره دارد. تجارت الکترونیکى خرید و فروش کالاها و خدمات از طریق اینترنت به عنوان تجارت الکترونیک شناخته شده است. ولى کسب و کار الکترونیکى کمی متفاوت مى باشد بیشتر به استفاده از اینترنیت در معاملات تجاری اشاره دارد. کسب و کار الکترونیکى شامل فرآیندهای وسیع ترى از قبیل پردازش سفارش الکترونیکی، مدیریت زنجیره تامین، مدیریت ارتباط با مشتری و غیره مى باشد. در مقابل تعریف تجارت الکترونیکى بسیار واضح است و اساساً  هر بخشی از فرایندهایی را که از طریق سفارشات آنلاین انجام و پرداخت شود، را شامل مى شود. بنابراین اساساً تجارت الکترونیک بخشی از کسب و کار الکترونیکى است.

با این حال تجارت الکترونیکى طیف گسترده ای از فرآیندهای کسب و کار را از همچون مدیریت زنجیره تأمین (SCM)، پردازش سفارش الکترونیکی (OMS) و مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) برای کمک به شرکت ها در جهت کارآیی موثرتر طراحى شده. 

فرآیندهای کسب و کار الکترونیکی را می توان از طریق یک شبکه  توسط خود شرکت و یا توسط ارائه دهندگان دیگر که متخصص در این فرآیند هستند صورت گیرد.

تجارت الکترونیک :

تجارت الکترونیک (electronic commerce) استفاده از شبکه های کامپیوتری همچون اینترنت در تجارت محصولات یا خدمات مى باشد. تجارت الکترونیکى بر تکنولوژی هایی مانند تجارت تلفن همراه، انتقال وجه الکترونیکی، مدیریت زنجیره تامین، بازاریابی اینترنتی، تبادل اطلاعات الکترونیکی (EDI)، سیستم های مدیریت موجودی و جمع آوری داده های خودکار متکی مى باشد. در تجارت الکترونیکى امروزه معمولاً در این فرآیند از وب جهانى براى حداقل یک بخش از چرخه تراکنش و مامعله استفاده مى شود، گرچه ممکن است از فناورى هاى دیگر نیز استفاده کنند.

شرکت آی بی ام یکی از اولین شرکت هایی بود که از اصطلاح تجارت الکترونیک استفاده نمود، زمانی که در اکتبر سال ١٩٩٧ میلادى یک کمپین برای مقابله با سردرگمى کاربران درباره تجارت هاى اینترنتی به راه انداخت. این شرکت حدود ٥٠٠ میلیون دلار در زمینه تبلیغات و بازاریابی برای معرفى و ارزش مدل کسب و کار الکترونیکی صرف نمود و همچنین در خصوص اینکه IBM چه فرصت و را خدمات و محصولات برای کمک به مشتریان به وجود آورده و مزایای استفاده از این روش جدید کسب و کار چه مى باشد. با توجه به وب سایت خود شرکت تا سال ٢٠٠٠ میلادى، درآمد کسب و کار الکترونیک آی بی ام از ٦٤ میلیارد دلار از سال١٩٩٤ به بیش از ٨٨ میلیارد دلار افزایش یافته است.

مدل کسب‌و کار :

زمانى که تشکیلات به صورت آنلاین فعالیت دارد، باید در نظر داشته باشند کدام نوع کسب و کار الکترونیکی مناسب تر براى اهداف شان مى باشد. در تئوری و عملی، اصطلاح مدل کسب‌وکار (Business model) برای طیف گسترده ای از توصیف های غیر رسمی و رسمی برای نشان دادن جنبه های اصلی یک کسب و کار، از جمله هدف، فرآیند کسب و کار، مشتریان هدف، ارائه، استراتژی، زیرساخت، ساختار سازمانی، منابع، روش های تجاری و فرآیندهای عملیاتی و سیاستها را شامل میشود. مفهوم مدل کسب و کار الکترونیکی یکسان است، اما در زمینه فعالیت هاى و کسب وکارهاى که به صورت آنلاین استفاده می شود.

انواع مدل های کسب و کار الکترونیکى عبارتند از :

 تجارت به مصرف کننده (business-to-consumer) یا (B2C) : که با فروش محصولات به طور مستقیم به مصرف کنندگان خرده فروشی آنلاین تعریف می شود.

 تجارت به تجارت (business-to-business ) یا (B2B) : شرکت ها از اینترنت برای انجام معاملات با یکدیگر استفاده می کنند. ة

مدل مصرف کننده به تجارت (consumer-to-business) یا (C2B): یک نوع تجارت الکترونیکی را تعریف می کند که در آن مشترى ارزش و تقاضای خود را برای محصولات و اجناس تعیین مى نماید. مزایده های آنلاین نمونه هایی از مدل های کسب و کار الکترونیکی C2B هستند.

مصرف کننده به مصرف کننده (consumer-to-consumer) یا (C2C) : ارتباط مصرف کنندگان اعم از خریداران و فروشندگان از طریق بازار های آنلاین شخص ثالث همچون تک دیل (Takdeal) جهت خرید و فروش بى واسطه صورت مى پذیرد .