میتوان گفت که بیزینس پلن یکی از متداول ترین و رایج ترین اصطلاحات در زمینه ی کارآفرینی است. اصطلاحی که با گذشت زمان و تکرار مداوم و فراوان، کارکرد حقیقی خود را از دست داده است و به شکل ساده تر میتواند مفهوم آینده نگری بازار پیش روی مارا برایمان ترسیم کند. طرح کسب و کار میتواند ایده ی خوبی برای نشان دادن چشم اندازهای کسب و کار ما به سرمایه گذاران و جذب آنها باشد و باعث مشخص بودن مسیرمان می شود و می تواند برای جذب نیرو و انجام معاملات و از همه مهم تر چگونگی مدیریت کسب و کار مفید باشد.
کاربرد طرح کسب و کار چیست ؟
در چند سال اخیر از طرح کسب و کار بیشتر به عنوان یک گزارش یاد می شود . گزارشی که در مدت زمان محدود و مشخص جمع آوری می شد و پس از تنظیم آن به سراغ دیگر مراحل کارآفرینی می رفتیم، پس آن که سرمایه گذاران اعم از بانک ها از کارآفرینان طرح کسب و کار خواستند، طرح کسب و کار به یک طرح توجیهی تبدیل شد. حال میتوانیم بیزینس پلن یا طرح کسب و کار را با اصطلاح "طرح توجیهی کسب و کار" هم بیان کنیم تا جامعه آماری کامل تری را از آن انتظار داشته باشیم.
اهداف طرح کسب و کار
استراتژی مورد نیاز برای رسیدن به اهداف
شناسایی مشکلات احتمالی و موانع
راه حل های مشکلات احتمالی
چارت سازمانی کسب و کار
میزان سرمایه ی مورد نیاز
طرح کسب و کار شامل چه بخش هایی است؟
1- طرح مفهومی (کانسپت) کسب و کار : شامل بخش های کلی کسب و کارتان
2- بخش مالی : در این بخش به میزان درآمد، جربان مالی شرکت، ترازنامه ی شرکت و دیگر موترد می پردازید.
3- بررسی بازار کسب و کار : بررسی عملکرد بازار پیش رو و پیشبینی های سود و ضرر ، مشکلات و راه حل آنها
طرح کسب و کار یک برنامه است و مانند هر برنامه ای دیگری در زندگی باید آن را تنظیم کنیم . احتمالاً در راه تنظیم طرحتان افرادی به شما تاکید کنند که برنامه ریزی یک کار وقت گیر و بی فایده است یا خود شما تصمیم بگیرید که آن را برای به دست آوردن دل سرمایه گذار انجام دهید. دراین صورت منتظر عواقب طرح تجاری باشید!
به خودتان دروغ نگید
مخاطب اصلی کسب و کار خود شما هستید. بنابراین طرح شما، قرار است برنامه ی حرکت و نقشه ی راه شما باشد و آینده ی کاری شما را مشخص کند در نتیجه شما زمانی شکست میخورید که فرصت ها و منابع را کمتر از مقدار واقعی در نظر بگیرید یا محدودیت ها و موانع را کمتر از میزان واقعی ببینید. با این تفاسیر بهتر است در نوشتن طرح کسب و کار به خودمان دروغ نگیم و طرح را بر اساس بالاترین حد اعداد و ارقام درنظر بگیریم تا زمانی که در کسب و کارمان با مشکلات رو به رو شدیم برای حل مشکلات این چنینی راه حل در نظر گرفته باشیم.
میزان طرح کسب و کار
طرح کسب و کار شما می تواند 15 الی 20 صفحه باشد . البته این اعداد بسته به نیاز شما قابل تغییر است. اگر بر فرض مثال شما می خواهید بودجه از یک یا چند میلیارد تومان از سرمایه گذاران بگیرید باید توضیحات بیشتر و قانع کننده تری ارائه کنید .اگر کسب و کار شما ایده ای جدید است نیاز است که درباره ی آن توضیحات بیشتر و قانع کننده تری را بیان کنید. اگر کسب و کارتان برای سهولت در مرور اهداف شرکت شماست یک نسخه مختصر از طرح کافی است.
تمام کسانی که به فکر راه اندازی یک کسب و کار هستند یا می خواهند آن را گسترش دهند، قرار است مقداری انرژی و سرمایه و وقت (کم یا زیاد) صرف آن کنند؛ قطعا این فرد به یک طرح کسب و کار نیازمند است.
بروزرسانی کنید
طرح کسب و کار هم مانند دیگر طرح ها در شرایط های متفاوت و متناسب با بازه ی زمانی کار شما نیاز به بروز رسانی دارد.
برای مثال: وقتی که در درون دوره ی جدید اقتصادی قرار بگیریم، نیاز به بودجه بیشتر داشته باشیم، تغییر سلیقه ی مشتریان را مشاهده کنیم، با پیشرفت کسب و کار مواجه بشیم، نیاز به تغییرات در مدیریت داشته باشیم و شاید زمانی که مجبور به عبور از یک محدودیت خاص شویم (تغییر مکان یا افزایش کارمندان شما)
ناکارآمد بودن طرح قبلی شما
محتوا با ساختار طرح شما متفاوت است. برای مثال محتوای یک کتاب با ساختار یک کتاب متفاوت است و هیچکس تنها با یادگیری ساختار کتاب به نویسنده تبدیل نمی شود.
محتوای کسب و کار شامل چه چیزهایی است؟
برنامه ریزی منابع: برنامه ریزی منابع به معنی بررسی منابع موجود، ضروری، دور از دسترس، زمان نیاز به هر منبع، هزینه ی تامین منابع است.
استراتژی: تشخیص منابع و دسترسی به آن ها، قیمت گذاری، مدیریت، نحوه ی ورود به بازار تنها نمونه هایی از بازی استراتژی ما هستند.
ساختار سازمانی: مشخص کردن نقش و مسئولیت های هر فرد در گروه و تقسیم سهم بین سهامداران از جمله مهم ترین محتوای طرح کسب و کار هستند.
برنامه های عملیاتی : بخش مهمی از کار و کارآفرینی به فعالیت های روزانه، هفتگی و ماهانه مربوط می شود.
پیش بینی اقتضائی: هیچ برنامه ای تماماً مطابق پیش بینی های ما پیش نخواهد رفت. بنابراین باید لیستی بلند بالا از مسائل و مشکلات احتمالی در ذهن و حتی روی کاغذ داشته باشیم تا برنامه ی لازم برای رفع ابهامات و مشکلات را در نظر بگیریم.
یک نمونه طرح کسب و کار
اگر تمامی نکاتی که گفته شد را در نظر بگیریم؛ می توان گفت که یک نمونه طرح کسب و کار بیشتر به مانند یک گزارش نویسی ساده است.
با این حال کافی است در کتاب های دانشگاهی یا اینترنت جست و جو کنید تا برخی از نمونه های طرح کسب و کار را مشاهده کنید.
هیچ بعید نیست که ما در آینده ایی نزدیک شروع به طراحی بیزینس پلن برای کسب و کارهای شما عزیزان کنیم، پس منتظر معرفی مشاغل و ارائه ی طرح های کسب و کار جدید از تک نشر باشید